Akumulirajući literaturni podaci objavljeni u vodećim medicinskim časopisima (poput N Engl J Med. 2020; Radiology. 2020; Eur J Radiol 2020; etc …) ukazuju na značaj CT imidžinga u dijagnozi i evaluaciji bolesti izazvane coronavirusom ( COVID-19).
Aktuelno je qRT-PCR ispljuvka, brisa grla i nosa, odnosno sekvencioniranje virusnog gena, zlatni standard u dijagnozi COVID-19.
Snimak pluća na CT uređaju u veoma kratkom vremenskom periodu može da detektuje aktivni/akutni patološki proces po tipu pneumonije odnosno zapaljenja pluća uz mogućnost procjene stepena upalnih manifestacija (no bez mogućnosti razlikovanja COVID-19 od drugih virusnih pa i bakterijskih infekcija pluća, imajući u vidu tipične i atipične CT manifestacije aktivnog patološkog procesa pneumoničnog karaktera). S obzirom na izrazito infektivan karakter COVID-19 brza dijagnoza, izolacija i tretman su od krucijalnog značaja za javno zdravlje.
Imajući u vidu aktuelnu epidemiološku situaciju, naročito u nedovoljno razvijenim ili zemljama u razvoju (regioni bez dostupnih ili sa nedovoljno dostupnim qRT-PCR testiranjima), CT imidžing može sa visokom vjerovatnoćom sugerisati mogućnost postojanja COVID-19.
Prema navodima retrospektivne studije Chungin Long i saradnika „Diagnosis of the coronavirus disease (COVID-19): rRT-PCR or CT ?“, objavljene u Eur J Radiol 2020, Mar 25, CT pluća pokazuje veću senzitivnost ( vjerovatnoću pozitivnog nalaza kod oboljelih odnosno inficiranih) u odnosu na rRT-PCR metodu na početku bolesti (97,2 % : 84,6%) .
Naime, od 36 pacijenata sa razvijenim respiratornim simptomima i finalnom dijagnozom COVID-19 pneumonije, kojima je inicijalno (na početku bolesti) rađen i dijagnostički CT snimak pluća i rRT-PCR testiranje, 35 pacijenata je imalo patološki CT nalaz (1 lažno negativan), dok je inicijalni rRT-PCR pokazao pozitivan rezultat kod 30 pacijenata (6 lažno negativnih nakon prvog rRT-PCR testiranja, a koji su kasnije, u drugom/trećem aktu testiranja pokazali pozitivan rezultat na prisustvo koronavirusa).
Rezultati slično dizajnirane studije sprovedene na 51 pacijentu, a objavljene u stručnom časopisu Radiology (2020 Feb 19:200432), također ističu veću senzitivnost CT snimka pluća ( 98%) na COVID-19, u odnosu na RT-PCR metodu (71%) pri inicijalnoj prezentaciji pacijenta (50 od 51 pacijenta je imalo patološki CT nalaz kompatibilan sa virusnom pneumonijom) favorizujući upotrebu CT snimka u kombinaciji sa kliničko-epidemiološkim znacima u skriningu COVID-19.
U naučnom članku (pismo uredniku) objavljenom u Military Medical Research (2020) 7:16, kineski autori predlažu prosti proces primarne identifikacije i stratifikacije potencijalno inficiranih pacijenata novim koronavirusom, na osnovu procjene 4 faktora: epidemiološkog rizika, kliničkih simptoma, rutinskih laboratorijskih testova i CT-a grudnog koša.
Shodno navedenom (a imajući u vidu ALARA princip) u korelaciji sa kliničkim i laboratorijskim nalazima, nativni CT snimak pluća može imati značajnu ulogu u skriningu i stratifikaciji pacijenata suspektnih na COVID – 19.
Sunčica Starović – Bajčetić, spec. radiolog, subspec. ultrazvučne dijagnostike (biografija: https://poliklinika.eurofarmcentar.ba/biografija-dr-suncica-starovic-bajcetic/)
