Oboljenje se u najvećem broju slučajeva lokalizuje u krstačno-trtičnoj regiji 3 do 5 cm iznad analnog otvora. Sama cista najčešće se nalazi poviše trtične kosti u glutealnoj brazdi. Zahvata kožu i potkožno tkivo, a sa svojim rastom i rastresito vezivno tkivo sve do presakralne fascije. Klinički se manifestuje sa jednim ili više otvora na koži u srednjoj liniji, ali i dalje udaljenih uglavnom kod zapuštenih neblagovremeno i neadekvatno hirurški tretiranih slučajeva oboljenja. Od ovih otvora pružaju se sinusni kanali prema samoj šupljini sinusa. Ovo oboljenje može se javiti i u predjelu regije pupka, pazuha i međice, a u rijetkim slučajevima i na bazi prstiju šake.
Tačan uzrok nastanka pilonidalnog sinusa nije dokazan, a zasniva se na mogućnosti urođenog i stečenog nastanka ciste. U većini slučajeva prihvaćeno je mišljenje da se radi o stečenom oboljenju kao posljedice krivog puta rasta dlake ka unutra. Pritisak uslijed dužeg sjedenja na ovu regiju, trenje, preuska odjeća i slični faktori uzrokuju ovakav rast dlake. Tokom vremena zahvaćeno tkivo reaguje na dlaku kao strano tijelo što uzrokuje formiranje ciste i razvoj upalnog procesa.
SIMPTOMATOLOGIJA I KLINIČKA SLIKA
Pilonidalni sinus u početku svog nastanka u najvećem broju slučajeva je asimptomatski. Simptomi se najčešće javljaju sa pojavom infekcije i ognojenja postojeće šupljine. Javlja se bol i crvenilo zahvaćene regije sa čestim spontanim pražnjenjem gnojnog sadržaja nakon čega se i jaka prateća bol smanjuje. Nakon akutnih oblika bolesti oboljenje prelazi u hroničnu fazu sa postojanjem otvora na koži iz kojih se često cijedi serozni ili sukrvičavi sadržaj, a koji kod privremenog spontanog zatvaranja na nivou vanjskog otvora ili kanala može preći u ponovno ognojenje.
Sa dugotrajnošću oboljenja upalni procesi postaju sve češći i kompliciraniji. Iz samog iscjetka vrlo često se osjeća neugodni miris, a iz vanjskog otvora mogu da vire i dlake koje izlaze van sa sadržajem ciste.
KOMPLIKACIJE
Prvi simptomi oboljenja javljaju se sa pojavom neugodnosti kod dužeg sjedenja i pojave curenja žučkaste do sukrvičave tečnosti iz zahvaćene regije ovim procesom. Oboljenje može početi i pojavom jakog akutnog upalnog procesa koji probija ka površini kože uz razvoj gnojne nakupine (apcesa) u dubljim dijelovima. Može nastupiti spontano puknuće, ali najveći broj slučajeva završava manjom hirurškog intervencijom u vidu rasijecanja kože iznad upalnog procesa i dreniranja šupljine. Obično nakon ove intervencije stanje se postupno smiruje ali oboljenje ide u dalju progresiju sa učestalim recidivima radi začepljenja kanala ili vanjskog otvora što uzrokuje ponovni nastanak apcesa. U zapuštenim slučajevima postoji mogućnost razvoja tumorskog procesa.
DIJAGNOSTIKA
Dijagnoza oboljenja postavlja se na osnovu kliničkog pregleda. U slučaju potrebe kao i adekvatne preoperativne pripreme preporučuje se uraditi rendgenski snimak (sinusografiju) koji podrazumijeva ubrizgavanje kontrasta u otvor sinusa na osnovu čega se može odrediti lokalizacija i veličina promjene, kao i postojanje eventualne komunikacije sa debelim crijevom. U slučaju indikacije može se uzeti i bris za mikrobilošku analizu.
LIJEČENJE
Liječenje pilonidalne bolesti je uglavnom hirurško. Intervencija se kod manjih sinusa može obavljati u lokalnoj anesteziji, dok uznapredovala bolest zahtijeva opštu ili epiduralnu anesteziju. Cilj intervencije je odstranjenje promjene u cijelosti sa isjecanjem u zdravo tkivo. Postoje dvije klasične metode operativnog zahvata, jedna podrazumijeva ostavljanje mjesta ekscizije otvorenim što zahtijeva duže liječenje i cijeljenje rane, i druga uz zatvaranje kože šavovima i plasiranjem drena. Kod procesa koji zadiru široko u okolno tkivo rekonstrukcija se može postići plastičnim procedurama. Neovisno od primjenjene metode u određenom broju slučajeva mogu se javiti i recidivi bolesti. Pokušaji sklerozacije sinusa nisu dali očekivane rezultate. U današnje vrijeme postoji mogućnost primjene laserske metode liječenja ovog oboljenja.
